İslam'da inşa edilen ilk mescit olup, Peygamber Efendimiz -sallallahu aleyhi ve sellem- temel taşlarını müşerref elleriyle koymuş, Muhacir ve Ensar binasını yükseltmiştir. Allah Teâlâ kıyamete kadar okunmak üzere faziletini Kur’an’da açıklayarak; «İlk gününden takva üzere kurulan mescide bulunman daha uygundur.» [Tevbe 9/108]

Medine-i Münevvere'deki en önemli tarihi mescitlerden biri olup, Allah'ın; «Seni razı olacağın kıbleye çevireceğiz» [Bakara 2/144] diye buyurarak, Peygamberi [sas]'ni şereflendirdiği, namazdaki kıblesini Beytü’l Makdis’ten (Kudüs) Kâbe-i Müşerrefe’ye çevirerek ümidini ve arzusunu yerine getirdiği yerdir.

Medine’nin en belirgin tarihi simge yapılarından biridir. Medine halkı ile Medine’den geçerek antik mescide (Kâbe) gidecek her ziyaretçi, oraya uğrayarak bütün dünyevi tezahürlerden sıyrılır, sadece Allah'ı ve ahireti umarak, ihram elbisesiyle imanî bir yolculuğa çıkar.

Bugün Mescid-i Nebevî'nin avlularından 200 metre uzaklıkta bir mescittir. Resûlullah [sas]'ın bayram namazı ve yağmur namazını kıldırmak için çıkardı. Köşelerinde ve avlularında Peygamber [sas]’in hayatından ve Müslümanların mis kokulu medeniyet tarihinden bir dizi olayı barındırır.

Mescid-i Nebevi'nin avlusuna 150 metre uzaklıkta bir Peygamber [sas] musallasıdır. Resûlullah sallallahu aleyhi vesellem bayram namazını bura kılardı. Ondan sonra ilk halifesi Ebû Bekir-i Sıddık da burada kılmaya devam etti ve onun adıyla anıldı.

İkinci halifenin, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'in izinden giderek bayram ve yağmur namazı kıldığı yerdir.

Peygamber [sas]’in bayram namazları musallalarından bir musalla olup, Müslümanların halifesi ve Resûlullah [sas]’in kızının eşi Ali b. Ebu Talib’in –Allah ondan razı olsun- adını taşımaktadır. Sahabilerin Peygamber [sas]’i, namaz kıldığı yerlerde örnek almaya verdikleri büyük önemin şahidi olmak üzere ölümsüz bir Peygamber [sas] eseri olarak günümüze kadar ulaşmıştır.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem'in namaz kıldığı bir yere inşa edilmiş tarihi bir mescittir. Müslümanlar bugün eşsiz mimari tarzını görmek ve Peygamber [sas] ile ashabının hayatıyla ilgili hatıratları anmak için ziyaret ediyorlar.

Üstünlük ve öncelik faziletine sahip bir Peygamber musallasıdır. Resûl-i Ekrem [sas] Mekke'den hicret ettikten sonra Medine'de ilk cumasını, Mescid-i Nebevî'ye yaklaşık 2300 metre uzaklıkta olan bu yerde kıldı.

Burada Peygamber [sas]'in dualarıyla Medine-i Münevvere halkına bereketler yağıp çoğalmıştır. İbrahim [sas]'in Mekke'yi harem (kutsal) kıldığı gibi, Peygamber [sas] de tarafları arasında Medine’yi harem yapmıştır.

Medine-i Münevvere'yi ziyaret edenlerin uğradığı yerler arasında, Hendek Savaşı'nın yaşandığı yerin yakınında, bu anıyı ölümsüzleştirmek için inşa edilen bir dizi küçük mescit de yer alıyor.

Mustafa -aleyhi’s-salatu ve’s-selam-‘ın içerisinde namazı kılıp, yaptığı üç duası ile müşerref olan bir mescittir. Burada yaptığı iki duasına icabet edilmiştir.

Burada Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'e, Müslümanlardan kim kendisine salât okursa, Allah’ın da ona salât edeceği müjdesi verildi. O da bu müjdeye şükür secdesi yaptı ve bu yere Secde Mescidi denildi.

Uhud Gazvesi’ne tanıklık etmiş mescitlerden biridir.

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in, inşa edildiği yerde namaz kıldığı mescitlerden biridir ve burada Müslümanlarla savaşmak için toplanan grupların aleyhine beddua etmiştir. Peygamber [sas]’in bu bedduasına, Çarşamba günü öğle ile ikindi arasında icabet edilmişti.

Hicaz Demiryolu'nun son istasyonunda geleneksel tarzda inşa edilmiş tarihi bir mescittir.

Peygamber [sas]’in, Uhud Gazvesi’ne giderken karargâh kurduğu, ordusunu teftiş ettiği ve ashabından savaşa elverişli olanları seçtiği yere inşa edilmiş antik bir mescittir. Peygamber [sas] burada ikindi, akşam ve yatsı namazlarını kılmış, sabaha kadar geceyi burada geçirmiştir.